Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2009

Η ΗΘΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ


-->

Ο επιτάφιος έπαινος για τους νεκρούς της πρώτης χρονιάς του πελοποννησιακού πόλεμου, που εκφωνήθηκε τον χειμώνα[1] του 431 π.Χ. από τον Περικλή στον Κεραμεικό μπροστά στο Δίπυλον, έμελλε να μετατραπεί από την γραφίδα του Θουκυδίδη σε επιτάφιο έπαινο όχι των ηρωικώς πεσόντων αθηναίων, αλλά της Αθηνών Πολιτείας καθ’ ολοκληρίαν. Ο επιτάφιος (Θουκιδίδου ΙΙ 34-46) αποτελεί αφεαυτού ένα σύστημα ηθικής διότι όπως μας υποδεικνύει ο συγγραφέας ο έπαινος γράφτηκε κατά κύριο λόγο για να μας πει «από ποίας αρχάς εμπνεόμενοι εφθάσαμεν εις την σημερινήν περιωπήν και υπό ποίους δεσμούς και με ποίον τρόπον ζωής η ακμή μας έγινε τόσον μεγάλη.»[2]
Οι αρχές οι οποίες οδηγούν στην Ευδαιμονία της αθηναϊκής πολιτείας κατά τον Θουκυδίδη είναι: οι ιδέες του Μέτρου και της Κοινωνίας των πολιτών καθώς και οι απαραίτητες προϋποθέσεις διατήρησης και διαιώνισης αυτών: η Ελευθερία και η Ευψυχία. Αλλά ας εξετάσουμε συνοπτικά τις αυτές τις αρχές: